Szczepienia ochronne zalecane są szczególnie dla osób, które planują podróż do tropikalnych krajów. Takie szczepienia można wykonać w Wojewódzkich Stacjach Sanitarno-Epidemiologicznych oraz w innych wyspecjalizowanych placówkach medycznych. Spis wszystkich placówek dostępny jest na stronie Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
Pamiętaj!
- w zależności od rodzaju szczepienia należy je wykonać najlepiej 6 do 8 tygodni przez wyjazdem, a najpóźniej na 4 tygodnie przed podróżą,
- szczepienia ochronne są szczególnie istotne w sytuacji, kiedy planujesz wyjazd na tereny wiejskie, leśne oraz miejsca o niedostatecznych warunkach sanitarnych,
- jeżeli nie poddasz się szczepieniu, które według prawa międzynarodowego lub krajowych ustaleń uznane są za obowiązkowe - możesz narazić się na zatrzymanie na granicy przy wjeździe do niektórych krajów,
- przepisy o szczepieniach w różnych krajach często ulegają zmianie, dlatego przed wyjazdem należy dokładnie sprawdzić informacje o obowiązkowych i zalecanych szczepieniach.
Słowniczek chorób
Żółta gorączka
To choroba wirusowa przenoszona przez komary, występująca w północnej części Ameryki Południowej i w Afryce. Choroba ma często przebieg śmiertelny. Podczas wjazdu do krajów, gdzie szczepienie jest obowiązkowe, należy okazać specjalną żółtą książeczkę otrzymywaną od lekarza; w Polsce szczepienie można wykonać tylko w punktach wskazanych przez Główną Inspekcję Sanitarną.
Tężec i błonica
Tężec to ostra choroba zakaźna, o ciężkim przebiegu, często śmiertelna. Do zakażenia może dojść po zainfekowaniu rany, dlatego szczepienie zalecane jest osobom uprawiającym sporty ekstremalne oraz wybierającym się na wyprawy terenowe, gdzie łatwo o skaleczenie. Błonica to także ostra choroba zakaźna – do głównych objawów zalicza się gorączkę, wymioty, ból gardła, trudności w połykaniu.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A
Choroba występuje w krajach tropikalnych oraz w państwach o ograniczonych warunkach sanitarnych. Typowymi objawami tzw. „żółtaczki pokarmowej” są problemy żołądkowo-jelitowe, osłabienie, senność, bóle głowy, brak apetytu. Zakażenie przenoszone jest przez kontakt z wydzielanymi chorego lub poprzez zakażone produkty, wodę. Szczepienie jest zalecane osobom podróżującym po całym świecie.
Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Jest z reguły przenoszone przez krew (transfuzje, narzędzia chirurgiczne, igły do strzykawek, tatuowanie i akupunktura) oraz w niewielkim stopniu przez kontakty seksualne. Szczepienie wskazane jest u osób z ryzykiem takiego narażenia, podróżujące po całym świecie.
Dur brzuszny
Jest ciężką chorobą zakaźną rozpowszechnioną we wszystkich egzotycznych krajach o gorącym klimacie. Szczególnie powinny się zaszczepić osoby, planujące dłuższy pobyt na obszarach wiejskich tropikalnych krajów. Aby uniknąć zakażenia należy zaszczepić się, a podczas pobytu zagranicą przestrzegać zasad higieny – myć warzywa i owoce oraz pić wodę tylko ze sprawdzonych źródeł. Osoby zarażone durem brzusznym wymagają leczenia szpitalnego.
Poliomyelitis (choroba Heinego i Medina)
To bardzo zakaźna choroba, głównie dotyka dzieci. Do zakażenia dochodzi poprzez zanieczyszczone jedzenie, wodę. Pierwsze objawy choroby to gorączka, sztywność karku, zmęczenie, ból głowy oraz wymioty. Choroba może prowadzić do uszkodzenia układu nerwowego i porażenia mięśni. Najbardziej skuteczną metodą zapobiegania choroby jest szczepienie ochronne.
Meningokokowe zapalenie opon mózgowych
Ryzyko zakażenia chorobą występuje głównie w Afryce Środkowej, ale przypadki zachorowań zdarzają się również w Azji i Ameryce Południowej. Pierwsze objawy to sztywność karku, bóle głowy i wysypka.
Malaria
Do tej pory nie odkryto szczepionki na malarię, powszechnie stosowane są profilaktyczne leki przeciwko tej chorobie. Choroba przenoszona jest przez komary i występuje w ponad 100 krajach w Azji Płd-Wsch, Afryce oraz Ameryce Południowej (części tropikalnej). Objawy są podobne do grypowych - temperatura, bóle mięśniowe, dreszcze. W razie ich wystąpienia należy natychmiast udać się do lekarza.
Denga
Jest to najczęstsza choroba przenoszona przez komary w krajach tropikalnych. Do najczęstszych objawów należą: gorączka, ból głowy i stawów, a w cięższych przypadkach: krwawieniami. Zapobiec chorobie można jedynie poprzez ochronę przed owadami.
Wścieklizna
Jest to choroba wirusowa, która wywołuje śmiertelne zapalenie mózgu. W krajach tropikalnych wzrasta ryzyko zarażenia tym wirusem. Wściekliźnie można zapobiec poprzez szczepienie przed wyjazdem.
Pamiętaj!
Przed wyjazdem w tropiki, koniecznie zakup ubezpieczenie podróżne. Taka polisa jest bardzo przydatna podczas wyjazdów na wczasy zagraniczne, gdyż pokrywa koszty związane z ewentualnym leczeniem za granicą.
Punkty szczepień przy Wojewódzkich Stacjach Sanitarno-Epidemiologicznych:
WSSE w Białymstoku
ul. Legionowa 8, 15-099 Białystok
tel. centrala: 85 740-85-40, 85 732-60-11
tel. sekretariat: 85 740-85-41, 85 740-48-99
faks: 85 740-48-99
mail: sekretariat@wsse.bialystok.pl
www.wsse.bialystok.pl
WSSE w Bydgoszczy
ul. Kujawska 4, 85-031 Bydgoszcz
tel. centrala: 52 376-18-00
tel. sekretariat: 52 376-18-56, 52 373-29-34
Faks: 52 345-98-40
mail: wsse.bydgoszcz@pis.gov.pl
www.pwisbydgoszcz.pl
WSSE w Gdańsku
ul. Dębniki 4, 80-211 Gdańsk
tel. centrala: 58 344-73-00
tel. sekretariat: 58 520-19-70
faks: 58 520-19-70
mail: poczta@wsse.gda.pl, wsse.gdańsk@pis.gov.pl
www.wsse.gda.pl
WSSE w Gorzowie Wlkp.
ul. Mickiewicza 12b, 66-400 Gorzów Wlkp.
tel. centrala: 95 722-60-57
tel. sekretariat: 95 722-48-61
faks: 95 722-46-52
mail: wsse@wsse.gorzow.pl
www.wsse.gorzow.pl
WSSE w Katowicach
ul. Raciborska 39, 40-957 Katowice
tel. centrala: 32 351-23-00
tel. sekretariat: 32 351-23-15
faks: 32 351-23-18
mail: wsse.katowice@pis.gov.pl
www.wsse.katowice.pl
WSSE w Kielcach
ul. Jagiellońska 68, 25-734 Kielce
tel. centrala: 41 365-54-00
tel. sekretariat: 41 345-09-44
faks: 41 366-48-76
mail: wsse.kielce@pis.gov.pl
www.wsse-kielce.pl
WSSE w Krakowie
ul. Prądnicka 76, 31-202 Kraków
tel. centrala: 12 416-20-91
tel. sekretariat: 12 416-21-24, 12 420-64-30, 12 254-95-00
faks: 12 416-20-93
mail: sekretariat@wsse.krakow.pl, wsse@wsse.krakow.pl
www.wsse.krakow.pl
WSSE w Lublinie
ul. Pielęgniarek 6, 20-708 Lublin
tel. centrala: 81 743-42-72
tel. sekretariat: 81 743-46-96
faks: 81 743-46-86
mail: wsse.lublin@pis.gov.pl, sekretariat@wsse.lublin.pl
www.wsse.woi.lublin.pl
WSSE w Łodzi
ul. Wodna 40, 90-046 Łódź
tel. centrala: 42 253-62-00
tel. sekretariat: 42 253-62-10, 42 253-62-08
faks: 42 253-62-19
www.pis.lodz.pl
mail: sekretariat@pis.lodz.pl
WSSE w Olsztynie
ul. Żołnierska 16, 10-561 Olsztyn
tel. centrala: 89 524-83-00
tel. sekretariat:, 89 527-55-80
faks: 89 527-97-88
mail: wsse.olsztyn@pis.gov.pl
www.wsse.olsztyn.pl
WSSE w Opolu
ul. Mickiewicza 1, 45-367 Opole
tel. centrala: 77 442-69-00
tel. sekretariat: 77 442-69-01
faks: 77 442-69-04
mail: wsse.opole@pis.gov.pl, sekretariat@wsseopole.pl
www.wsse.opole.pl
WSSE w Poznaniu
ul. Noskowskiego 23, 61-705 Poznań
tel. centrala: 61 854-48-00
tel. sekretariat: 61 854-48-02
faks: 61 852-50-03
mail: sekretariat@wssepoznan.pl
www.wsse-poznan.pl
WSSE w Rzeszowie
ul. Wierzbowa 16, 35-310 Rzeszów
tel. centrala: 17 852-21-11
tel. sekretariat: 17 852-22-42
faks: 17 852-22-92
mail: sekretariat@wsse.rzeszow.pl
www.pis.rzeszow.pl
WSSE w Szczecinie
ul. Spedytorska 6/7, 70-632 Szczecin
tel. centrala: 91 462-40-60
tel. sekretariat: 91 462-39-54
faks: 91 462-46-40
mail: wsse.szczecin@pis.gov.pl
www.wsse.szczecin.pl
WSSE w Warszawie
ul. Żelazna 79, 00-875 Warszawa
tel. centrala: 22 620-90-01
tel. sekretariat: 22 620-37-19
faks: 22 624-82-09
mail: sekretariat@wsse.waw.pl
www.wsse.waw.pl
WSSE we Wrocławiu
ul. Skłodowskiej Curie 73/77, 50-396 Wrocław
tel. centrala: 71 328-30-41
tel. sekretariat: 71 328-721-25
faks: 71 328-35-92
mail: sekretariat@wsse.wroc.pl
www.wsse.wroc.pl