Choroba wysokościowa to poważna dolegliwość, której nie należy lekceważyć podczas wyjazdu na tereny powyżej 2 500 m n.p.m. Dotyczy to nie tylko sytuacji, kiedy planujemy wyprawy w góry, ale także wycieczek do miejsc, które położone są na tej lub większej wysokości, np. miasta w Andach czy Himalajach.
Powodem złego samopoczucia na wysokościach powyżej 2 500 m n.p.m. jest mniejsza zawartość tlenu w powietrzu oraz niższe ciśnienie, które mogą doprowadzić do wycieku płynu z naczyń włosowatych i jego gromadzenie się w płucach i mózgu. Choroba wysokościowa zazwyczaj pojawia się w ciągu 24 godzin od momentu przybycia na wysokość powyżej 2 500 m n.p.m. i postępuje tym szybciej im szybciej wchodzimy na coraz wyżej położone tereny.
Zależnie od występujących objawów rozróżnia się kilka rodzajów choroby związanej z przebywaniem na dużych wysokościach.
Choroba wysokościowa (AMS)
Łagodne objawy choroby wysokościowej występują u 25% podróżujących powyżej 2 500 m n.p.m. i u 75% osób powyżej 4 500 m n.p.m. Planując wyjazd w wysokie góry, warto przeznaczyć kilka dni na aklimatyzację. Zazwyczaj trwa ona od 2 do 4 dni, podczas których objawy stopniowo ustępują.
Objawy
- zawroty i bóle głowy,
- zmęczenie,
- zaburzenia snu,
- niestrawność, brak apetytu lub wymioty,
- nudności,
- obrzęk twarzy, rąk i nóg,
- biegunka.
Wysokościowy obrzęk płuc (HAPE)
To zwiększenie ilości płynu w płucach, który utrudnia oddychanie i może doprowadzić nawet do śmierci.
Objawy
- bóle głowy i zmęczenie,
- kaszel,
- utrudnione oddychanie,
- wyczerpanie,
- bóle i bulgotanie w klatce piersiowej,
- zaburzenia funkcji jelit i pęcherza,
- zaburzenia wzroku i koordynacji ruchowej, zaburzenia umysłu (mogące objawiać się w chodzeniu zygzakiem).
Wysokogórski obrzęk mózgu (HACE)
Występuje, gdy wyciek płynów z mózgu powoduje opuchnięcie wpływające na centralny układ nerwowy.
Objawy
- bóle głowy,
- chwiejny krok,
- duże zmęczenie, senność, halucynacje,
- osłabione procesy mentalne,
- problemy z mówieniem,
- ślepota,
- wymioty,
- paraliż kończyn,
- zaniki pamięci.
Uwaga!
W przypadku wystąpienia któregoś z objawów lub ich nasilania się, należy natychmiast przerwać wycieczkę i zejść w dół, na wysokość, na której objawy ustępują.
Zapobieganie chorobie wysokościowej
- pij przynajmniej 4-6 litrów płynów dziennie,
- unikaj alkoholu, tytoniu, kawy, herbaty i środków uspokajających,
- nie wchodź wyżej póki nie miną objawy,
- jeśli objawy nie miną w ciągu dwóch dni, natychmiast zejdź na dół,
- jedz jedzenie bogate w węglowodany, unikaj tłustych potraw,
- nie przemęczaj się przez dzień lub dwa przed rozpoczęciem wycieczki w góry.
Przed wyjazdem na wczasy warto zaopatrzyć się w ubezpieczenie podróżne. Taka polisa pokrywa koszty związane z ewentualnym leczeniem za granicą.